Oсыдaн турa 13 жыл б&#1201рын e&#1187 aтa&#1179ты &#1241лeумeттік жeлілeрді&#1187 бірі кe&#1187 &#1179oлдaныс&#1179a тaрaды. 2006 жылды&#1187 15 шілдeсі — Twitter жeлісі &#1241лемге тара&#1171ан к&#1199н. Тengrinews.kz тілшісі «твит жасау» &#1201&#1171ымын &#1241келген желі туралы баяндайды.

Брендті&#1187 атауы Stat.us болуы м&#1199мкін еді 

Бір &#1179ызы&#1171ы, басында Twitter б&#1199кіл &#1241лемге тарайтын желі ретінде &#1179&#1201рылма&#1171ан. Ол Odeo компаниясыны&#1187 &#1179ызметкерлері &#1257зара с&#1257йлесе алуы &#1199шін арнайы жасал&#1171ан. Оны &#1179&#1201р&#1171ан — Джек Дорси. Twitter-дегі е&#1187 ал&#1171аш&#1179ы жазбаны да сол &#1179алдыр&#1171ан: «&#1256з twttr-імді ж&#1257ндеп жатырмын». Е&#1187 ал&#1171аш &#1179&#1201рыл&#1171аннан бастап Twitter-де жазбаны 140 символмен &#1171ана &#1179алдыру&#1171а болатын. Былтыр &#1171ана Twitter жазба жариялау к&#1257лемін 280 символ&#1171а дейін арттырды.

Е&#1187 ал&#1171аш&#1179ы твит

Осындай микроблог сервисін ашу идеясын Дорси &#1201за&#1179 жылдар бойы ойластырып келген екен. Тіпті, ал&#1171аш&#1179ы н&#1201с&#1179асын да ойластырып &#1179ой&#1171ан. Бастап&#1179ы н&#1201с&#1179ада оны&#1187 атауы Stat.us болатын.

Б&#1201л прототипті жасап жат&#1179ан кезде &#1179ызметкерлерді&#1187 бірі Ноа Гласс жа&#1187а сервисті&#1187 атын ойлап табады — Twttr, а&#1171ылшын тілінен аудар&#1171анда «сайрау, ши&#1179ылдау» дегенді білдіреді. Ол кезде Twitter.com домені бос болма&#1171ан, Odeo компаниясы оны кейін сатып алды.

Таби&#1171и апат танымалды&#1171ын арттыр&#1171ан

Сервисті&#1187 толы&#1179 н&#1201с&#1179асы 2006 жылы 15 шілдеде таныстырылды. Ол кезде сервис &#1241лі Odeo компаниясыны&#1187 &#1179&#1201зырында еді. Тек сол жылы к&#1199зде &#1171ана Дорси бірнеше адаммен бірігіп, жа&#1187а компания ашады да, Odeo-ны толы&#1179 сатып алады. Сол кезде Twitter де жа&#1187а компания&#1171а ауыс&#1179ан. Н&#1241тижесінде 2007 жылы с&#1241уірде б&#1201л сервис жеке компания болып шы&#1179ты.

Жалпы, б&#1201л сервисті&#1187 дамуына себеп бол&#1171андарды&#1187 бірі — таби&#1171и апат. Сервис енді ашыл&#1171ан кезде Сан-Францискода ша&#1171ын жер сілкінісі тіркелген екен. Сол кезде т&#1201р&#1171ындар Twitter-ге жерасты сілкінісі туралы жазып, адамдар жан-жа&#1179тан сервиске тіркеле баста&#1171ан.  

Ал сервисті шынайы ата&#1179ты &#1179ыл&#1171ан 2007 жыл&#1171ы South by Southwest фестивалі болатын. Б&#1201л к&#1199ні «твиттерді&#1187» саны 20 мы&#1187нан 60 мы&#1187&#1171а &#1257скен. К&#1257птеген сарапшы сервиске &#1257те жо&#1171ары ба&#1171а берді. Н&#1241тижесінде Twitter сол фестивальде Web Award ж&#1199лдесін иеленді, ал Джек Дорси ал&#1171ысын былай білдірді: «Сіздерге 140 символмен ал&#1171ыс айт&#1179ымыз келеді ж&#1241не д&#1241л &#1179азір солай жасады&#1179!».

Осылайша танымалды&#1171ы арт&#1179ан Twitter-де 2008 жылы мамырда миллиардыншы жазба жарияланады. С&#1257йтіп, сервис а&#1179ырындап А&#1178Ш шекарасынан аса бастады. 2009 жылы Twitter-ді&#1187 миллионыншы &#1179олданушысы тіркелді — б&#1201л америкалы&#1179 актер Эштон Кутчер болды. 2010 жылы &#1179а&#1187тарда та&#1171ы бір о&#1179и&#1171а сервисті&#1187 танымалдылы&#1171ын арттырды. &#1170арышкер Тимоти Джон Кример &#1171арыштан ал&#1171аш&#1179ы твитті жариялады.

Саяси т&#1257&#1187керіске алып келген желі

2009 жылы Twitter &#1257зін т&#1201тас елді&#1187 саясатына да &#1241сер ететінін сервис ретінде к&#1257рсетті. Молдовада парламент сайлауын &#1241ділетсіз деп сана&#1171ан жастар &#1201йымы Twitter желісіндегі пара&#1179шасында флешмоб бастап, сайлау н&#1241тижесіне к&#1257&#1187ілі толма&#1171андарды Кишиневті&#1187 басты ала&#1187ына ша&#1179ыр&#1171ан. Н&#1241тижесінде митингіге шы&#1179&#1179андар парламент пен президент сарайын б&#1201зып, салдарынан елде &#1199кімет толы&#1179 &#1257згерген болатын. Жергілікті БА&#1178 б&#1201л о&#1179и&#1171аны Twitter-т&#1257&#1187керіс деп атап кеткен.

© Flickr

Осы т&#1201ста «твипломатия» &#1201&#1171ымы ке&#1187інен дами бастады — мемлекет басшылары, министрлер, елшілер мен т&#1199рлі шенеуніктер сервисте аккаунт ашты. Былтыр&#1171ы к&#1257рсеткіш бойынша, 187 елден мемлекет басшылары мен &#1199кімет м&#1199шелеріні&#1187 атынан ашыл&#1171ан 951 аккаунт тіркелген.

Айта кетсек, Twitter-ге тіркелген президенттер &#1179атарында &#1178асым-Жомарт То&#1179аев та бар. Оны&#1187 пара&#1179шасына 130 мы&#1187&#1171а жуы&#1179 адам жазыл&#1171ан.

&#1178асым-Жомарт То&#1179аевты&#1187 пара&#1179шасы

А&#1178Ш президенті Дональд Трамп та негізгі &#1241леуметтік желі ретінде Twitter-ді &#1179олданады. Оны 60 миллионнан аса адам о&#1179иды.

Twitter-де кімні&#1187 пара&#1179шасына е&#1187 к&#1257п адам жазыл&#1171ан?

Twitter-ді саясаткерлер &#1171ана емес, шоу-бизнес &#1257кілдері де белсенді &#1179олданады. Сервисте е&#1187 к&#1257п жазылушысы бар аккаунт та &#1241ншіге тиесілі. Танымал &#1241нші Кэти Перриге &#1179азір 107,7 миллион жазыл&#1171ан.

Кэти Перриді&#1187 пара&#1179шасы

Ал А&#1178Ш-ты&#1187 б&#1201рын&#1171ы президенті Барак Обама &#1241ншіден с&#1241л &#1171ана &#1179алып т&#1201р. Экс-президентті 107,1 миллион адам о&#1179ып отырады.

&#1198здік &#1199штікті  Джастин Бибер т&#1199йіндейді. Америкалы&#1179 ж&#1201лдызды сервис ар&#1179ылы 106 миллион адам ба&#1179ылап отырады. Та&#1171ы бір &#1241нші Тейлор Свифтке 83,9 миллион адам жазыл&#1171ан. Бестікті &#1241нші &#1241рі актриса Леди Гага &#1179орытындылап т&#1201р — 78,9 миллион жазылушы.